Michał Heller

Michał Heller jest teologiem, prezbiterem katolickim, filozofem i profesorem nauk teologicznych ze specjalizacją w fizyce i filozofii przyrody. W 2008 roku otrzymał Nagrodę Templetona. Jest kawalerem Orderu Orła Białego. Jest autorem dziesiątek książek oraz publikacji naukowych.

Podstawowe dane:

Data i miejsce urodzenia: 12 marca 1936, Tarnów
Nagrody: Nagroda Templetona
Gatunek literacki: Filozofia, Literatura popularnonaukowa

Opis autora

Dzieciństwo i młodość

Michał Kazimierz Heller urodził się 12 marca 1936 roku w Tarnowie. Jego ojcem był inżynier Kazimierz Heller, który miał polsko-austriackie pochodzenie i pracował w Zakładach Azotowych w Mościcach. Matką Michała była Polka urodzona na Ukrainie – Zofia, która wywodziła się ze szlachty. Pracowała jako nauczycielka. Michał nie był jedynakiem, małżeństwo Hellerów doczekało się czterech córek i dwóch synów, ale jedno dziecko zmarło krótko po narodzinach.

Ojciec Michała Hellera był wszechstronnie utalentowany. Miał nie tylko umysł ścisły, ale też był humanistą, artystą malarzem, poliglotą i intelektualistą katolickim. To dzięki niemu syn został wychowany na człowieka światłego, któremu nieobce są nauki interdyscyplinarne.

Po wybuchu II wojny światowej Hellerowie uciekli do Lwowa, ale w 1940 roku zostali wysiedleni przez władze radzieckie na wschodnią Syberię, do Jakucji. Trafili do obozu pracy. Na ratunek nie czekali długo, ale w latach 1941–1942 cierpieli z głodu. W 1944 roku zostali przesiedleni na południe Rosji, w pobliże Wołgi. Heller miał okazję nauczyć się tam języka rosyjskiego.

W 1946 roku Michał Heller z rodziną powrócił do ojczyzny. Podjął naukę w IV Liceum Ogólnokształcącym w Tarnowie, a w 1953 roku zdał maturę.

Dorosłość Hellera

Po zdaniu egzaminu dojrzałości Heller poczuł powołanie i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. Święcenia kapłańskie przyjął 26 kwietnia 1959 roku z rąk biskupa Karola Pękali. Został wysłany jako wikariusz na placówkę w Ropczycach. Po święceniach napisał pracę magisterską o egzegezie Księgi Rodzaju. Nie ustawał w pogłębianiu swojej wiedzy i zdecydował się kontynuować studia. W 1960 roku zdał na Wydział Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie obronił magisterium z filozoficznych interpretacji szczególnej teorii względności Einsteina.

Kolejnym szczeblem kariery naukowej dla Michała Hellera była obrona doktoratu z kosmologii relatywistycznej w 1966 roku. Został wówczas wykładowcą logiki i filozofii nauki w swoim macierzystym seminarium. Łączył tę pracę z byciem wolnym słuchaczem Wydziału Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1969 roku uzyskał habilitację na podstawie rozprawy „Zasada Macha w kosmologii relatywistycznej”.

Michał Heller jest współzałożycielem Krakowskiej Grupy Kosmologicznej, która od 1973 roku wydawała m.in. czasopismo naukowe „Acta Cosmologica” . W 1972 roku Michał Heller został docentem na Papieskim Wydziale Teologicznym.

Pracował także na zagranicznych uczelniach m.in. w Belgii, Waszyngtonie czy we Włoszech. Od 1981 roku zatrudniony jest w Watykańskim Obserwatorium Astronomicznym w Castel Gandolfo. Wraz z Józefem Życińskim założył Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych na Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej. Przebywał na stypendiach naukowych kolejno w Oxfordzie, Cambridge, Leicester w Anglii oraz w Bochum w Niemczech.

W 1990 roku został profesorem zwyczajnym na Papieskim Wydziale Teologicznym, a cztery lata później prałatem honorowym Ojca Świętego. W 2000 roku mianowano go na pierwszego dziekana Wydziału Teologicznego w Tarnowie. Za swoją działalność naukową i pokonywanie barier istniejących pomiędzy nauką i religią, Michał Heller, jako pierwszy z Polaków, w 2008 roku został uhonorowany Nagrodą Templetona. Dzięki nagrodzie pieniężnej mógł stać się dyrektorem Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych.

Kariera literacka

Michał Heller jest nie tylko duchownym, ale naukowcem. Od 1967 roku aktywnie popularyzował fizykę i astronomię w „Tygodniku Powszechnym”. Tak właśnie zaczęła się jego przygoda z pisarstwem. Debiutem książkowym ks. Michała Hellera była książka „Wobec Wszechświata” wydana w 1970 roku.

Heller jest autorem lub współautorem ponad 100 artykułów z zakresu fizyki, które ukazały się w 13 różnych czasopismach naukowych i w wielu książkowych pracach naukowych. Jest autorem działu „Kosmologia” w Encyklopedii fizyki współczesnej PWN z 1983 roku. Publikował prace filozoficzne i teologiczne w periodykach. W jego książkach na temat fizyki i kosmologii znajdują się też refleksje z zakresu historii, filozofii, teologii i metodologii.

Prywatnie ks. Michał Heller pasjonuje się lotnictwem oraz komputerowymi symulatorami lotów. Podobnie jak Św. Jan Paweł II, chętnie spędza wolny czas na wędrówkach górskich.

więcej

Michał Heller - wybrane książki

Wobec Wszechświata (1970)
Kosmiczna przygoda człowieka mądrego (1994)
Spotkania z nauką (1974)
Początek świata (1976)
The Science of Space-Time, i in. (1981)
Fizyka ruchu i czasoprzestrzeni (1993)
Ewolucja kosmosu i kosmologii (1983)
Cosmology of Lemaître, i in. (1985)
Lemaître, Big Bang and the Quantum Universe (1996)
Kosmologia Lemaître’a (2008)
Jedna chwila w dziejach wszechświata. Lemaître i jego Kosmos (2020)
Questions to the Universe – Ten Lectures on the Foundations of Physics and Cosmology (1986)
Teoretyczne podstawy kosmologii. Wprowadzenie do globalnej struktury czasoprzestrzeni (1988)
Osobliwy Wszechświat – wstęp do teorii klasycznej osobliwości kosmologicznej (1991)
Wszechświat u schyłku stulecia (1994)
Szczęście w przestrzeniach Banacha (1995)
Wieczność – czas – kosmos (1995)
Mechanika kwantowa dla filozofów (1996)
Kosmologia kwantowa (2001)
Początek jest wszędzie. Nowa hipoteza pochodzenia Wszechświata (2002)
Podglądanie wszechświata (2008)
Ostateczne wyjaśnienia wszechświata (2008)
Przestrzenie Wszechświata. Od geometrii do kosmologii (2017)
Zagadnienia filozoficzne współczesnej nauki, i in. (1980)

Wszechświat i filozofia szkice z historii i filozofii nauki, i in. (1980)
Usprawiedliwienie Wszechświata (1984)
Wszechświat maszyna czy myśl? Filozofia mechanicyzmu powstanie, rozwój, upadek, wraz z Józefem Życińskim (1988)
Filozofia świata. Wybrane zagadnienia i kierunki filozofii przyrody (1992)
Nauka i wyobraźnia (1995)
Uchwycić przemijanie (1997)
Czas i przyczynowość (2002)
Filozofia przypadku – kosmiczna fuga z preludium i codą (2011)
Filozofia kosmologii (2013)
Granice nauki (2014)
Ważniejsze niż Wszechświat (2018)
Wszechświat i Słowo (1981)
Nowa fizyka i nowa teologia (1992)
Sens życia i sens wszechświata. Studia z teologii współczesnej (2002)
Teologia i Wszechświat (2009)
Wszechświat jest tylko drogą – kosmiczne rekolekcje (2012)
Bóg i geometria. Kiedy przestrzeń była Bogiem (2015)
Nauka i Teologia – niekoniecznie tylko na jednej planecie (2019)
Moralność myślenia (1993)
Rekolekcje (2000)
Podróże z filozofią w tle (2006)
Jak być uczonym (2009)
Zakład o życie wieczne i inne kazania krótkie (2015)
Daj nam oczy widzące. Kazania krótkie (2017)

Michał Heller

Opis autora

Dzieciństwo i młodość

Dorosłość Hellera

Kariera literacka

Kategoria

Nowości

Wybrani autorzy

Seria

Wydawnictwo

Dostępność

Cena

Ocena

Książki, audiobooki i ebooki Michała Hellera

Michał Heller - wybrane książki