Niezwykłe zmysły. Jak zwierzęta odbierają świat (okładka  miękka, wyd. 02.2024)

Bardzo przyjemna książka! Dużo ciekawostek o zwierzętach. Z jednej strony nie są to suche fakty z drugiej nie za długie żeby czytelnika nie zmęczyć danym tematem. Autor dobrze tłumaczy świat zwierząt. (Minusy poprzedniej książki autora poprawione - mamy ilustracje i zdjęcia, przypisy są na stronie której dotyczą, łatwiej uzupełnić wiedzę - w poprzedniej były na końcu książki i trzeba było bardzo skakać). Jedna z lepszych książek jakie czytałam. :)

Bardzo ciekawe.

"Niesamowite zmysły. Jak zwierzęta odbierają świat" to książka niezwykła pod wieloma względami. Przede wszystkim nie jest zbiorem ogólników czy pobieżnych informacji, a wręcz przeciwnie. Ed Yong dokładnie zgłębia kolejno poruszane zagadnienia. Jego wnikliwość zadziwia i wprawia w podziw, ponieważ dotarcie do odpowiednich źródeł oraz wyselekcjonowanie, a przy okazji zweryfikowanie najistotniejszych kwestii z pewnością było bardzo angażujące, a jednocześnie niesamowicie wciągające dla osoby zainteresowanej tematem. Od razu uprzedzam, że to nie jest lektura na jeden wieczór czy nawet weekend. Warto czytać ją bez pośpiechu i z uwagą, ponieważ w przeciwnym razie można przegapić wiele szczegółów, które sporo wyjaśniają. Dostajemy wnikliwą analizę z porównaniem różnych grup zwierząt. Wszystko jest napisane przystępnym językiem, a ważniejsze pojęcia są na bieżąco wyjaśniane. Czasem nawet autor decyduje się tłumaczyć, dlaczego coś nie występuje u człowieka i jakie ma to znaczenie pod kątem ewolucyjnym. Dostajemy niesamowite, a czasem wręcz zaskakujące historie, ale do poznania wielu tajemnic potrzebne jest zrozumienie, że na sporo spraw trzeba spojrzeć w zupełnie inny sposób, ponieważ patrzenie z perspektywy typowo ludzkiej uniemożliwiłoby dotarcie do tego, co zostało odkryte. "Wielu biologów zajmujących się zmysłami ma wykształcenie artystyczne, co pewnie umożliwia im wyjście poza percepcyjne światy, które automatycznie tworzą nasze mózgi." Ciekawostki: badaczka zajmująca się wzrokiem mątw i innych głowonogów ma prozopagnozję (nie potrafi rozpoznać znajomych twarzy - nawet własnej matki), widzeniem barwnym u motyli zajmuje się człowiek ze ślepotą czerwono-zieloną, osoba starająca się poznać sygnały wizualne i wibracyjne pawi ma niewielkie różnice w widzeniu kolorów (jedno oko nadaje wszystkiemu lekko czerwonawy odcień). "(...) wielu biologów zajmujących się zmysłami odbiega od większości osób pod względem percepcji. (...) Być może ludzie doświadczający świata w sposób uznawany za nietypowy mają intuicyjne wyczucie granic typowości." Z pewnością nie każdy zdaje sobie sprawę, że zrozumienie działania naszych układów czuciowych zawdzięczamy w dużej mierze różnym zwierzętom. Oczy homara były np. inspiracją do tworzenia teleskopów kosmicznych, a sonar wojskowy ulepszono dzięki badaniu echolokacji u delfinów. Autor nie ma problemu z przyznaniem się również do niewiedzy, a wręcz wskazuje obszary, które wymagają badań. "Niesamowite zmysły" to książka, w której jest tyle niesamowicie interesujących treści, że trudno wybrać te najciekawsze, które szczególnie zwróciły moją uwagę. Z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie - zarówno miłośnicy psów, jak i pająków. To tylko dwa pierwsze przykłady, które przyszły mi na myśl po zerknięciu na spis treści. Nie tylko on jednak stanowi drogowskaz co do treści, ponieważ w przypadku tej publikacji godna podziwu jest również niezwykle obszerna (kilkudziesięciostronicowa) bibliografia, która pozwala dotrzeć i poszerzyć najbardziej interesujące z poruszonych w książce kwestii.

„Ziemia obfituje w widoki i faktury, dźwięki i wibracje, zapachy i smaki, pola elektryczne i magnetyczne. Ale każde zwierzę może wykorzystywać tylko niewielki ułamek pełni rzeczywistości.” Ogromne wrażenie wywarła na mnie poprzednia publikacja Eda Yonga zatytułowana „Mikrobiom”. Czytałam z ogromnym zainteresowaniem, niesamowicie wciągnęła, dała wartościową pożywkę dla mózgu, bogatą i w dużym stopniu zaskakującą wiedzę o organizmach, które przenikają cały świat ludzi, zwierząt i roślin, ziemię, wodę i powietrze, a bez których życie nie byłoby możliwe. Podobnie rewelacyjnie poznawałam „Niezwykłe zmysły”. Liczył się nie tylko ogrom informacji, ale również szalenie przystępny i przyjazny styl narracji. Widać było, że autor mocno przyłożył się do zgromadzenia ciekawego materiału, o czym świadczy zasobna bibliografia, lecz także fascynujące uszczegółowienia w tekście, obejmujące też wyniki rozmów z naukowcami. Yong ze swobodą transformował specjalistyczny żargon w coś, co entuzjastycznie pochłaniałam i na długo zapamiętam. Przygoda po świecie zmysłów niesamowicie wciągała, podpowiadała jak wygląda świat z perspektywy różnych gatunków dzielących nawet tę samą przestrzeń fizyczną, uruchamiała wyobraźnię, aby uświadomić znaczenie zebranych informacji i niezliczone różnice w odbieraniu bodźców z otoczenia. Poziom danych zbierany przez wiele zwierząt nie jesteśmy w stanie pojąć nawet wykorzystując intuicję. Każdy rozdział to mega paka niesamowitej wiedzy, podprowadzeń pod możliwości odkrywania nowych tajemnic świata przyrody. Mnóstwo trafnie dobranych przykładów, atrakcyjnych ciekawostek, frapujących zapytań. Książkę mogłam czytać rozdział po rozdziale lub zdać się na wyszukiwanie najbardziej w danym momencie interesującej mnie tematyki, w czym zdecydowanie pomagał indeks. Kolorowe zdjęcia wzbogacały tekst. Odpowiadało mi, że przypisy okazały się wartościowe od strony wiedzy i nie brakowało nutki humorystycznej. Doceniłam udane tłumaczenie, gdyż sporym wyzwaniem było zachowanie unikatowego stylu autora, właściwego światła poruszanych zagadnień, kluczowych przesłań i ekscytujących impulsów do refleksji.