Ciao Goethe (okładka  miękka, wyd. 03.2025)

Super 😀

Ciao Goethe to opis podróży po Italii, jaką odbył Jacek Cygan, śladami niemieckiego poety i pisarza. Książkę ukazała się w nakładem Wydawnictwa Marginesy. Kiedy otrzymałem i otworzyłem przesyłkę z książką, to w pierwszej chwili zachwyciła mnie jej okładka. Chwilę później zabrałem się do czytania i – zachęcony treścią książki – chciałem „połknąć” ją jak najszybciej, ale kolejna chwila uświadomiła mi, że jest to książka do smakowania. Johann Wolfgang Goethe w 1786 roku wyruszył z Karlsbadu (obecnie Karlovy Vary) w dwuletnią podróż po Włoszech i przemierzył Italię od Tyrolu po Sycylię. Swoje przeżycia opisał i opublikował jako Podróż włoska. Podróż włoska ukazała się w Polsce w 1980 roku (jedyne wydanie) nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego w serii „Podróże” zainicjowanej przez Pawła Hertza w 1977 roku. Ciao, Goethe! to opis podróży, jakie odbył Jacek Cygan przez prawie dwadzieścia lat, kiedy wraz z żoną podążał śladami Goethego po Italii. W tej włoskiej podróży, która miała miejsce ponad 200 lat później po wyprawie niemieckiego poety, Jacek Cygan odkrywał miejsca opisane przez Goethego – oglądał te same kościoły, pałace, ruiny, kolumny, stał przed tymi samymi dziełami sztuki. Czasami okazywało się, że czas zatarł już ślady pobytu poety i nie ma już budynków pamiętających Goethego. Jako czytelnik książki i miłośnik Italii, cieszyłem się z podróżniczej uczty, jaką przygotował Jacek Cygan, który zebrał wspomnienia ze swoich wycieczek po Włoszech w układ zgodny z podróżą Goethego i opisał wszystko pięknym językiem. Czytając doświadczałem więc spotkania dwóch poetów, widziałem ich dwie podróże i mogłem towarzyszyć im w wyprawie zarówno w czasie, jak i przestrzeni. Jacek Cygan był mi do tej pory znany jako autor tekstów piosenek, których napisał ponad tysiąc. Po przeczytaniu książki poznałem innego Jacka Cygana – poetę, który pisał też wiersze po włosku (Ambulanza, 2005), podróżnika, detektywa tropiącego ślady Goethego, erudytę oraz znawcę włoskich potraw i win. Ta ostatnia cecha autora jest szczególnie cenna, bo poznajemy wraz z nim włoskie restauracje, restauratorów, ciekawe dania oraz regionalne wina. których opisów sam Goethe w swojej książce poskąpił. Kiedy we wstępie Jacek Cygan tłumaczy, dlaczego napisał książkę Ciao, Goethe!, podaje dwa powody: „Pewnie trochę dlatego, że ludzi poznaje się najlepiej w podróży, ale także z innego powodu. Jestem częścią tego samego świata, którego kawałkiem był Goethe”. Książka jest nie tylko zapisem podróży z Karlsbadu przez Wenecję, Florencję i Rzym na Sycylię, ale również subiektywnym przewodnikiem po Włoszech napisanym przez Goethego i Cygana. Podróż zaczyna się w Czechach – ucieczką Goethego z Karlsbadu. Jest rok 1786. Poeta o trzeciej nad ranem opuszcza hotel „Drei Rote Rosen” w Karlowych Warach i wymyka się z miasta. Jego tropem rusza Jacek Cygan… Jak wielu ludzi z północy Goethe i Jacek Cygan docierają do Italii przez przełącz Brenner i jadą nad Gardę. Autor książki Ciao, Goethe! zauważa, że niemiecki poeta stworzył swój dziennik z listów podróżnych. Chociaż przebywający nad Gardą poeta został nawet aresztowany jako podejrzany o szpiegostwo na rzecz cesarza Józefa II, to Cygan pokazuje nam, że dzisiejsi mieszkańcy tych okolic eksploatują jego pobyt do granic. Nawet parking podziemny w Torbole nosi imię Goethego. Jacek Cygan osadza podróż Goethego w realiach geograficznych i historycznych. Dzięki temu Czytelnik dowiaduje się/przypomina sobie, że w roku 1786 nie było jeszcze rewolucji francuskiej i napoleona, a na wynalazek żarówki i samochodu trzeba poczekać jeszcze sto lat. Kolejne rozdziały książki uświadomiły mi, że włoski „zestaw obowiązkowy” przed dwustu laty nie różnił się od dzisiejszego. Znad Gardy Goethe pojechał do Werony, gdzie podziwiał zabytki starożytne, amfiteatr, a także zapisał w dzienniku, że widział rozgrywki w piłkę między szlachcicami z Werony i Vicenzy. A Jacek Cygan od razu uspokaja nasze emocje dotyczące posagu Julii i słynnego balkonu. Ich Goethe nie oglądał, bo pod koniec XVIII wieku jeszcze nie istniały. Bardzo mi odpowiadały te uwagi i dygresje, które dotyczą tego, co dzisiaj uważamy za dziedzictwo kultury europejskiej. Ponieważ Goethe wyruszając w są podróż miał ochotę zobaczyć na własne oczy obrazy, rzeźby i zabytkowe budowle, to Jacek Cygan dzieli się z nami wiedza na temat malarzy, rzeźbiarzy i architektów uznawanych za mistrzów w XVIII wieku (Tintoretto, Rafael, Leonardo, Michał Anioł) i wskazuje, że o niektórych zupełnie zapomniano np. Caravaggio. Kolejne miasta w których autor książki chodził śladami Goethego to Vicenza, Padwa, Wenecja i Ferrara Rzym i Sycylia. Po przeczytaniu „Ciao, Goethe” mogę śmiało stwierdzić, że będę wracał do tej książki i zabiorę ją ze sobą w swoje podróże do Włoch. Polecam tę książkę wszystkim miłośnikom Italii. A na razie: Ciao, Cygan!.

Mamy rok 1786, kiedy Johann Wolfgang Goethe wyrusza w dwuletnią podróż po Włoszech. W tym czasie zjeździł praktycznie cały kraj, od Tyrolu, aż po Sycylię. Swoje wrażenia opisywał, a następnie zostały opublikowanie (Podróż włoska). Wiele lat później Jacek Cygan postanowił podążyć jego śladami, wyruszył w taką samą podróż wraz ze swoją żoną. Mężczyzna robił dokładnie to samo, co Johann wiele lat wcześnie. Między innymi oglądał te same kościoły, pałace, ruiny, kolumny itp. Jak wyglądała jego podróż? Jakich emocji doświadczył? Jakie wrażenie wywarły na nim Włochy? Autor w książce zabiera nas w podróż do Włoch śladami Johanna Wolfganga. Dokładnie wszystko opisuje, dzieli się z nami wrażeniami tak dokładnie, że kiedy zamknęłam oczy, bez problemu byłam w stanie wyobrazić sobie to, o czym akurat przeczytała. Mnie ta książka się podobała. Pozwoliła mi poznać Włochy jego oczami, zachwycić się tym, co on, sprawiła, że zapragnęłam to wszystko zobaczyć sama, przeżyć swoją Włoską przygodę (mam nadzieję, że kiedyś się to uda). Książkę czytało się dość szybko. Była naprawdę wciągająca, nie dłużyła się. Po mimo że było bardzo dużo opisów, nie były one ani trochę nudne, a wręcz przeciwnie, chciałam ich więcej. „Ciao, Goethe! Śladami Goethego w Italii” to książka, w której autor zabrał mnie wspaniałą Włoską podróż. Mnie zdecydowanie się podobała i z wielką przyjemnością polecam. Recenzja pojawiła się również na moim blogu - Mama, żona - KOBIETA

Czy podróż do malowniczych Włoch jest możliwa z poziomu własnej kanapy? Z książką Jacka Cygana „Ciao Goethe! Śladami Goethego w Italii” – jak najbardziej. To wyprawa pełna kolorów, refleksji, zapachów i smaków, która porusza nie tylko wyobraźnię, ale i duszę. Cygan snuje opowieść o Italii widzianej oczami dwóch artystów – Johanna Wolfganga Goethego oraz… samego siebie, autora tekstów wielu kultowych polskich piosenek. Choć dzieli ich przepaść czasu, czytelnik bez trudu czuje klimat dawnej Italii, w której każdy zaułek pachnie historią, a każdy widok niesie ze sobą poetycką opowieść. Podróż Goethego, pełna pasji, zachwytów i odkryć, splata się tu z drogą Jacka Cygana i jego żony. Razem przemierzają szlaki, które przed wiekami poruszyły serce niemieckiego poety. Efekt? Książka, która wciąga, inspiruje i pozwala poczuć Włochy tak, jakbyśmy sami stąpali po rzymskich uliczkach, patrzyli na zachód słońca nad Neapolem czy czuli specyficzny zapach Wenecji. Na uznanie zasługuje też piękne wydanie, które samo w sobie kusi czytelnika do sięgnięcia po tę pozycję. Jeśli tęsknisz za podróżą, ale nie możesz ruszyć w drogę – pozwól, by Jacek Cygan zabrał Cię w taką, w której nie istnieją granice ani czas. Może odkryjesz nie tylko Włochy, ale i kawałek samego siebie.

Jacek Cygan "Ciao Goethe" Śladami Goethego w Italii, Czy zdarza się Wam podróżować czyimiś śladami? A może do miejsc, w które się wybieracie, lubicie zabierać ze sobą książki w jakiś sposób z nimi związane? Lubię, kiedy tematyka moich wakacyjnych lektur współgra z miejscami, do których się wybieram. Kiedyś na Korfu polecieć musiała ze mną jedna z książek Geralda Durrella, który wracając do swojego dzieciństwa spędzonego na wyspie, przy okazji fantastycznie opisał jej przyrodę. W Bułgarii był Georgi Gospodinow, a Sycylię przybliżali mi Jerzy Iwaszkiewicz i Jarosław Mikołajewski. Nie dziwi mnie zatem wcale, że Jacek Cygan podróżując po Włoszech, a będąc zafascynowanym Goethem, przez wiele lat podążał śladami tego niemieckiego poety. Z tychże podróży m.in. do Werony, Wenecji, Rzymu, Neapolu czy na Sycylię, powstała zebrana w książkę klimatyczna opowieść, pełna pasji oraz zachwytu dla kultury, architektury i włoskiego stylu życia, fantastycznie meandrująca pomiędzy przeszłością a teraźniejszością, a do tego będąca pewnego rodzaju hołdem złożonym Johannowi Wolfgangowi Goethemu, który jako autor "Podróży włoskiej", świetnie wpisuje się w rolę ciekawego świata człowieka, a nie raczej  nużącego poety epoki romantyzmu, którego utwory w okresie nastoletnim należało czytać w liceum. "Kto chce poetę zrozumieć, musi pojechać do jego kraju" – to również Goethe, którego cytuje Mickiewicz w "Sonetach krymskich". Droga, którą podąża Jacek Cygan, pełną jest śladów Goethego, który wyruszając w swoją włoską podróż, chciał na własne oczy zobaczyć obrazy i rzeźby, będące wytworem geniuszu artystów z Italii, dotknąć murów budowli będących architektonicznymi perłami. Jeśli je znał, to tylko z rycin, bo nie były to jeszcze czasu rozwoju fotografii, o internecie już nie wspominając. "Krótko o obrazach. Nie po to wybrałem się w tę cudowną podróż, by sam siebie oszukiwać, lecz by lepiej siebie poznać w oglądanych przedmiotach." Nie dziwi zatem, że zbliżając się do czterdziestki,  któregoś dnia postanowił uciec z Karlsbadu i udał się w trwającą dwa lata podróż po Italii. Doceniam bardzo, że Jacek Cygan odczarował dla mnie Goethego, ukazując jego obraz w sposób ludzki, dużo bardziej osobisty i ciepły niż go sobie wyobrażałam. To pierwszy z pozytywów tej włoskiej podróży. Drugim okazała się być natomiast możliwość powrotu do miejsc, które było mi dane zobaczyć, jak również poczucie tych, które ciągle jeszcze przede mną, bo "Ciao Goethe" to również swego rodzaju przewodnik, erudycyjny, ale też rozmiłowany w płynących z życia małych przyjemnościach. Książka przeczytana dzięki uprzejmości @wydawnictwo_marginesy