Dlaczego zebry nie mają wrzodów? Jedyny w swoim rodzaju przewodnik po stresie, chorobach z nim związanych i tym, jak to wszystko ogar (okładka  miękka)

Ponad dwadzieścia lat temu, amerykański biolog, neurolog i prymatolog, Robert Maurice Sapolsky, wydał książkę, która obrazowo przedstawia, czym jest stres, jak do niego dochodzi, jakie są konsekwencje długotrwałego stresu, słowem absolutnie wszystko, co na tamten moment było przebadane i udokumentowane. W roku 2025 doczekaliśmy się uzupełnienia tego kompendium o dwa nowe rozdziały i poprawy tego, co zostało zdezaktualizowane. Badania, analizy, fakty, rysunki. Potrzebujecie tej wiedzy, serio. Każdy z nas może trafić tu na wątek, który dopasuje do siebie, bo ta książka jest jak Źródło, daje odpowiedzi na pytania, które kłębią się w Twojej głowie, i tylko od Ciebie zależy, co z tym zrobisz dalej. Wydaje się, że sprawa jest prosta, stres nam szkodzi. Rozstraja sen, burzy rytm trawienia, zaciera pamięć, osłabia pragnienie bliskości i rozbraja odporność. A jednak wciąż nie rozumiemy w pełni tej precyzyjnej, biologiczno-psychicznej maszynerii. Dlaczego wiadomość o rosnącej racie kredytu czy kłótnia z przyjacielem mogą mieć tak realny wpływ na ciało? Dlaczego człowiek, a nie zebra, kończy z wrzodem żołądka? I czemu, skoro stres jest tak niszczący, tylu ludzi dobrowolnie szuka go w sporcie ekstremalnym, zupełnie jakby potrzebowali granicy, na której poczują, że żyją naprawdę... Ta książka jest nie tyle podręcznikiem, ile wyrafinowanym atlasem ludzkich reakcji. Przewodnikiem po ciele, które wciąż pamięta sawannę, ale żyje już w epoce powiadomień i kolejek w urzędach. Sapolsky prowadzi nas po tych ścieżkach z erudycją i ironią, pokazując, że stres jest dziedzictwem przetrwania. Dziś, gdy nie musimy śledzić ofiar ani walczyć o wodopój, włączanie go nieustannie prowadzi do absolutnego wyniszczenia. To opowieść o tym, że jesteśmy jedynym gatunkiem, który potrafi wymyślić sobie własne kataklizmy i cierpieć z ich powodu. To, co najpiękniejsze w tym pokaźnym tomiszczu, to zdolność do oswajania skomplikowanej wiedzy bez pozbawiania jej powagi. Psychofizjologia stresu to temat, który łatwo zamienić w jałowy wykres hormonów i schematy osi podwzgórze–przysadka–nadnercza, tutaj staje się żywą narracją. Każdy mechanizm, czy to wyrzut kortyzolu, przyspieszone bicie serca czy chwilowy paraliż układu odpornościowego, zostaje osadzony w historii, metaforze, w codzienności, którą rozumiemy aż do bólu. Zdecydowanie warto znaleźć odpowiedź „Dlaczego zebry nie mają wrzodów?” :) Spróbujcie, bo Sapolsky to rzadka mieszanka wiedzy i empatii jednocześnie. IG @angelkubrick