Ja, robot. Roboty. Tom 0.1 (okładka  twarda)

kolejna książka Asimova po serii Fundacji , która przedstawia nie tylko przyszłość lecz przede wszystkim teraźniejszość. Ja robot to musisz przeczytać jeżeli chcesz wiedzieć co cię czeka .

Cudo nad cudami, niesamowita historia wprowadzająca do całej serii. Można sprowadzić ją do dziejących czasów i problemu który sami tworzymy jakim jesteśmy my sami.

Trudno pisać recenzje książek klasyków gatunku... Oj zdaje mi się, że nader często ich fantazje w mniejszym lub większym stopniu ...

Isaac Asimov to jeden z najpłodniejszych i najpoczytniejszych autorów science-fiction. Jego twórczość powinien znać każdy fan gatunku. Siedmiokrotny zdobywca prestiżowej nagrody Hugo, na dobre zapisał się w kanonie wizjonerów i twórców fantastyki za sprawą niesamowitych serii Fundacja i Roboty. W ramach tego drugiego cyklu sformułował trzy prawa robotyki, którymi zmienił postrzeganie robotów przez ludzi. Żeby się z nimi zapoznać, warto wrócić do tego niesamowitego dzieła, szczególnie, że za sprawą Domu Wydawniczego Rebis, światło dzienne ujrzał tom pierwszy w nowym wydaniu i tłumaczeniu. W Ja, Robot Asimov kreuje rozwój robotów i robotyki, właśnie poprzez postrzeganie ich przez pryzmat trzech wymyślonych przez niego praw. Mianowicie: roboty nie mogą krzywdzić człowieka, muszą być posłuszne jego rozkazom (chyba że stoi to w sprzeczności z prawem pierwszym) oraz muszą chronić siebie (o ile nie stoi w sprzeczności z pierwszym i drugim). Opowieści, które autor przelał na papier opowiadają na pozór osobne historie, lecz jako całość są ze sobą powiązane. Od prymitywnych początków, czasowo umieszczonych w naszej teraźniejszości, po perfekcje w niedalekiej przyszłości, w której ludzkość staje się zbędna. Asimov kreuje z jednej strony historie fantastyczno-naukowe, ale z drugiej strony opowieści obyczajowe, w której pokazuje pewne zachowania, nie tylko robotów, ale i ludzi w stosunku do nich. Już pierwsza opowieść obrazuje obawy społeczeństwa przed rozwojem robotyki i stosunków ludzi z robotami. Niestety obawy te nie były w stanie zatrzymać postępu, który nie tylko charakteryzował się rozwojem robotów w sensie naukowym. Kluczowe dla tych zmian było prowokowanie pytania o istotę człowieczeństwa. Choć w tej kwestii Asimov nie był pierwszy, to jednak w jego historii aspekt ten był bardzo mocno zaakcentowany. Antologia ta pozbawiona jest przede wszystkim technicznego reżimu. Autor nie męczy czytelnika elementami technicznymi, a tego typu opisy są zmarginalizowane i pojawiają się w miejscach, w których pozostają niezbędne. Sprawia to, że lektura jest przystępna i lekka w odbiorze, a zarazem zawiera wszystko, co w kwestii rozwoju technologicznego autor chciał przekazać. Ukazuje funkcjonowanie robotów i co najważniejsze, ich stosunek do trzech praw i podejmowanie decyzji przez ich pryzmat. Ja, Robot to niesamowita i wpływowa antologia science-fiction, która swoją historią przekroczyła granicę fikcji i rzeczywistości. Chociaż pewne wydarzenia w rozwoju robotyki w rzeczywistości przesuną się w czasie, to jednak kierunku tego rozwoju nie sposób zakwestionować. W tej kwestii Asimov był wizjonerem, który o kilkadziesiąt lat wyprzedzał swoją epokę.

W oczekiwaniu na wspaniale zapowiadającą się ekranizację „Fundacji", którą wkrótce zaprezentuje nam Apple TV+, postanowiłam odświeżyć dawną znajomość z panem Izaakiem Asimovem. Okazją stała się reedycja cyklu „Roboty". Otwiera ją zbiór dziewięciu opowiadań wydanych pod wspólnym tytułem „Ja, robot". Wszystkie opowiadania połączone są osobą doktor Susan Calvin, obecnie już siedemdziesięcioletnią kobietą udzielającą wywiadu młodemu dziennikarzowi Gazety Międzyplanetarnej. Pełniąc przez ponad pięćdziesiąt lat stanowisko robopsychologa w korporacji U.S.Robots & Mechanical Men Inc. przybliża nam pół wieku historii robotyki – od niemego, nieco koślawego robota zatrudnionego jako opiekun do dziecka po potężne Maszyny, którym ufnie powierzono prowadzenie całej światowej ekonomii, by raz na zawsze pozbyć się konfliktów i wojen. Przedstawiona menażeria obejmuje egzemplarze obdarzone poczuciem humoru, zdolnością czytania w myślach, podróżujące między gwiazdami, szalone, pijane, jak też tworzące własnych bogów i świadome wyższości nad człowiekiem, ale bez wyjątku przestrzegające trzech praw robotyki sformułowanych przez autora osiemdziesiąt lat temu, a których do tej pory nie zastąpiono niczym lepszym. To klasyczne dzieło społecznej fantastyki naukowej mimo upływu czasu nic się nie postarzało. Książkę czyta się doskonale, podziwiając przenikliwość, inteligencję, humor i przede wszystkim głęboki humanizm Asimova. Niektóre z jego ekstrapolacji się nie sprawdziły, lecz w tym tkwi cały, staroświecki urok, bo są to rzeczy drugorzędne, budujące kontekst (ceny, liczba ludności, czy ryzykowne zachowania w rodzaju palenia tytoniu oraz brawury przeprowadzania testów). Te najważniejsze, dotyczące etyki sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego i ogólnego kierunku rozwoju ludzkości są nadal aktualne. I tak jak ludzcy bohaterowie opowiadań czasem nie otrzymują odpowiedzi na zadane pytania, tak ja nadal jestem ciekawa, jak autonomicznie prowadzona Tesla rozstrzygnie dylemat wagonika. Chyba sięgnę po resztę dorobku autora – to fascynująca lektura.

Byłam świadoma tego, że istnieje taki film jak „Ja, robot”. Wiedziałam także, że ma on swój pierwowzór książkowy. Filmu do tej pory nie miałam okazji obejrzeć, ale książkę niedawno przeczytałam. Sięgając po książkę Isaaca Asimova nie wiedziałam, że jest cała seria pod tytułem „Roboty”, a książka „Ja, robot” to tom oznaczony jako 0,1, więc jest dopiero wstępem do całego cyklu. Czytając książkę „Ja, robot” bardzo szybko przekonałam się, że nic nie straciła mimo, że ma już ponad siedemdziesiąt lat. Nadal potrafi zaciekawić i zaskoczyć czytelnika. Pozycja ta składa się z kilku opowiadań, które łączy wspólna postać, czyli Susan Calvin. Każdy rozdział to nowa historia, która pokazuje nam zagadkowe wydarzenia związane z robotami i zaskakuje nas wizją świata, którą autor stworzył kilkadziesiąt lat temu. Jestem usatysfakcjonowana lekturą. Otrzymałam dobrą historię science fiction, którą świetnie się czytało. Było to moje pierwsze spotkanie z twórczością Isaaca Asimova oraz cyklem „Roboty”, ale na pewno nie ostatnim. Czuję, że pozostałe części przyniosą mi taką samą radość z czytania i staną się moim cyklem, o którym z chęcią będą opowiadać innym. Pozostaje mi teraz czekanie na wznowienie kolejnej części i przekonanie się czy moje przeczucia się sprawdzą.

Mistrzowskie opowiadania, nic dodać nic ująć. Trzeba czytać je po kolei, bo tworzą spójną całość i pokazują proces ewolucji robotów. W krótkich historiach autor ujął tak dużo treści i błyskotliwych pomysłów, że jest to niesamowite. Nie przepadam za science fiction tak bardzo jak za fantasy, zawsze boję się, że książka będzie dla mnie zbyt sucha i trudna, ale „Ja, robot” trafiło do mnie totalnie. Zrozumieją ją laicy, bo tekst jest wyjątkowo lekki i przystępny, mimo naukowej tematyki. Z każdym rozdziałem robi się coraz bardziej niepokojąco - bałam się czytać dalej, ale tak się wciągnęłam, że nie mogłam przestać. Czuć powiew klasyki i roku 1950, w którym ukazało się pierwsze wydanie, jednak mimo upływu czasu, wątki są wściekle aktualne. Dla mnie 10/10, czytajcie i zachwycajcie się wszyscy.

Na wznowienie tej kultowej powieści wielkiego wizjonera trzeba było w Polsce czekać dwadzieścia lat. Było warto. Proza Asimova jest uniwersalna: łączy chłodną inteligencję z gorącą fantazją, potrafi rozbawić i wzruszyć. Niesamowite, jak opowiadania o robotach, które napisano ponad sześćdziesiąt lat temu, nie straciły nic na swej aktualności. Autor obdarzył każdego ze swych bohaterów, także tych mechanicznych, zapadającą w pamięć osobowością, tchnął ducha w maszynę. Lektura obowiązkowa nie tylko dla wielbicieli gatunku.
Maria Głowacka, Empik Poznań

Słyszałam o autorze bardzo wiele pochlebnych opinii, jednak nigdy nie miałam możliwości bliższego poznania jego twórczości. Ta znakomita książka będzie zaspokojeniem oczekiwań miłośników fantastyki oraz klasyki. Po przeczytaniu "Ja robot" wiem, że nie będzie to moja ostatnia książka tego autora.