Nie czekam na szklankę wody. O świadomej niedzietności (okładka  miękka)

Katarzyna Tubylewicz w swojej książce zagląda w świat osób, które świadomie wybierają życie bez dzieci. Autorka nie ocenia ich ani nie moralizuje, lecz stara się zrozumieć motywacje i emocje tych, którzy rezygnują z tradycyjnej roli rodzica. Jej rozmówcy nie kierują się egoizmem, lecz pragnieniem spójności między własnymi wartościami a stylem istnienia. Często pojawiają się powody praktyczne i egzystencjalne: troska o planetę, obawy o przyszłość świata oraz przekonanie, że ziemska droga może być pełna i wartościowa również poza modelem tradycyjnej podstawowej komórki społecznej. Tubylewicz proponuje nowy język do opisu niedzietności, zastępując nacechowane negatywnie określenie „bezdzietność” terminami „niedzietność” i „nie matka”. To nie tylko kwestia słów, lecz zmiana sposobu myślenia: decyzja o braku posiadania dzieci przestaje być postrzegana jako defekt, czy powód do ostracyzmu, lecz jako świadomy wybór, równoprawny wobec rodzicielstwa. Autorka zestawia doświadczenia osób niedzietnych z polską i skandynawską rzeczywistością. W Szwecji opieka nad starszymi należy do państwa, a życie osobiste jednostki nie jest definiowane przez obowiązki paranteli. Kontrastuje to z Polską, gdzie presja społeczna wobec rodziców pozostaje silna. Symbolicznie ukazuje to scena z domu spokojnej starości, w której tytułowa „szklanka wody” – metafora troski dzieci o starsze pokolenie, okazuje się zbędna, ponieważ wsparcie zapewnia państwo. Książka nie unika napięć społecznych. Może polaryzować środowisko czytelnicze. Chociaż sama mam troje dzieci, daleko mi do oceniania decyzji drugiego, wolnego człowieka. Nie wyobrażam sobie też podpierać zdanie argumentami o pracy moich latorośli na emerytury bezdzietnych. Za ten stan rzeczy winę ponoszą włodarze naszego kraju pogłębiający dziurę w budżecie państwa. Autorka przygląda się konfliktowi między matkami a osobami niedzietnymi, pokazując, że wzajemne oskarżenia często wynikają z potrzeby przynależności i obawy przed odrzuceniem. W tym kontekście decyzja o posiadaniu lub nieposiadaniu latorośli staje się częścią szerszych procesów społecznych i globalnych – spada liczba urodzeń, zmienia się rynek pracy, rośnie świadomość kryzysów na świecie. Choć tematyka książki nie była dla mnie nowa, lektura okazała się wartościowa. Dzięki rozmowom z różnymi osobami i spojrzeniu na ich doświadczenia, Tubylewicz peroruje,że decyzja o braku dzieci może być pełnoprawnym, wartościowym wyborem, a każda droga życiowa zasługuje na zrozumienie i szacunek. To książka o wolności, odpowiedzialności i empatii. Przypomina, że podróż po ziemskim padole łez można prowadzić w sposób świadomy, pełny i autentyczny, niezależnie od tego, czy decydujemy się na potomstwo, czy nie.