Skarby Ziemi. Sześć surowców, które zadecydują o przetrwaniu naszej cywilizacji (okładka  miękka, wyd. 03.2024)

Nie polecam zakupów na Empik.com z DARMOWĄ dostawą do Paczkomatu, ponieważ zwrot należy zrobić samodzielnie na własny koszt. Jako użytkownik Empik Premium mam darmową dostawę, ale za zwroty muszę sobie zapłacić sam. Ba! Nie ma możliwości zwrotu w salonie. Żenada i TO JEST KONIEC EMPIKÓW

Genialna książka, którą każdy powinien przeczytać. Opowiada o gospodarce i liniowej i o tym, jak konsumpcjonizm wyniszcza naszą planetę. Dodatkowo jest napisana w bardzo przyjaznej formie - zawiera mnóstwo ciekawostek którymi można się później dzielić z innymi w dyskusjach. Polecam!

bardzo ciekawa pozycja pozwalająca zrozumieć zawiłości nasze cywilizacji

Podczas pandemii wiele osób zaskoczył brak niektórych produktów: maseczek, żeli odkażających, papieru toaletowego, oleju. Odpowiedź "dlaczego" jest względnie prosta: skokowy wzrost popytu, któremu nie sprostała podaż, dodatkowo napędzane decyzjami politycznymi (zakaz sprzedaży maseczek), ograniczeniami na granicach zakłócającymi transport i zaburzeniami w produkcji (szczególnie istotne w przypadku elektroniki). To krótka odpowiedź "dlaczego", ale warto wiedzieć "dlaczego tak się dzieje" - i o tym mówi książka Eda Conwaya. Zaczynając od przypowieści o ołówku Reada, rozpropagowanej później przez Miltona Friedmana, Autor przedstawia nam obraz gospodarki jako systemu naczyń połączonych. Przędzie on czytelnikowi wielką siatkę wzajemnych powiązań, z których niewielu zdaje sobie sprawę (co z resztą, również według Autora, jest jedną z przyczyn nieefektywności gospodarki nakazowej). Tysiące osób biorą udział w wytworzeniu ołówka; każdy z przedmiotów przez nas posiadanych jest wynikiem ryzyka podejmowanego przez długie łańcuchy przedsiębiorstw, z których jedno wydobywa gumę, drugie prowadzi tartak, trzecie grafit, czwarte żółtą farbę, piąte skuwkę, szóste dostarcza do fabryk, a ktoś jeszcze musiał zbudować te maszyny, dostarczyć je... i tak dalej. Przedstawiając współzależności, Autor się na kilku wybranych zasobach: piasku, soli, miedzi, żelazie, ropie i licie, traktując je jako kluczowe dla rozwoju ludzkości dawnego i przyszłego. Na dobrą sprawę można by dopisać i setki innych, ale nie chodziło przecież o napisanie wielkiej, przemysłowej monografii, dlatego każdy z wybranych zasobów jest uzasadniony historycznie, jak i w perspektywie nadchodzących lat. Autor wychodzi z założenia, że spora część społeczeństwa traktuje dostępność pewnych produktów za pewnik i stara się uświadomić, że nic nie jest dane raz na zawsze, a brak któregokolwiek z nich wywołać może szereg zaburzeń w światowej gospodarce, dotykający życia każdego z nas. Oczywiście, po przejściowych kłopotach, ludzkość zazwyczaj jest w stanie znaleźć zamienniki, korporacje i przedsiębiorstwa dostosowują się do nowych warunków - ale kapitał, przynajmniej w podejściu austriackim, jest heterogeniczny, więc nie jest tak "plastyczny", by reagować na zmiany natychmiastową relokacją. To właśnie ten okres przejściowy bywa najbardziej niebezpieczny, co jest szczególnie widoczne w przypadku kryzysów, czy to finansowych, wojennych lub pandemicznych. Tak samo jest z przywołanymi zasobami; miłośnicy gier strategicznych mają pewne pojęcie o ich wadze, ale są elementami w praktyce wykorzystywanymi do tak wielu rzeczy, że ciężko to pojąć, a Autor przywołuje wiele nieintuicyjnych przykładów, by uzmysłowić tę skalę: wzrost cen energii to nie tylko większe koszty ogrzewania, ale też większe koszty produkcji pomidorów szklarniowych; to emigracja firm tam, gdzie prąd jest tańszy; brak soli to prosta droga do racjonowania wody, i tak dalej. Tego rodzaju zastosowań i konsekwencji braku są przytoczonych dziesiątki, każdy opatrzony przypisem i bibliografią. Jednocześnie równoważy katastroficzne wizje przykładami coraz bardziej efektywnego wykorzystywania zasobów, na przykład zasoby miedzi wzrosły o więcej niż wyniosło wydobycie. Jest to pozycja mniej "geopolityczna", niż poprzednie, choć Autor nie stroni od przywoływania przykładów różnych państw oraz ich zasobów, ale robi to nie po to, by nas zanudzić czy przestraszyć, ale by treść umiejscowić w odpowiednim kontekście. Jest to jedna z ciekawszych pozycji okołoekonomicznych w głównym nurcie na polskim rynku ostatnich lat, do tego rzetelna, wyważona i potrzebna, bo jej potencjał uzmysłowienia "jak to działa" - w praktyce, nie w teorii! - może być tak potężny, jak tej od dziesiątek lat powtarzanej anegdoty o ołówku.

„Skarby Ziemi…” to fascynująca wyprawa z autorem przez historie i miejsca. Głównym wątkiem przewodnim tej książki jest sześć surowców, które otaczają nas każdego dnia. Mimo tego, że czasami nie zwracamy na nie uwagi są nieodłącznym elementem naszego życia. Są to: piasek, stal, sól, ropa, miedź i lit. Dzięki nim możemy budować miasta, konstruować maszyny i rozwijać naszą cywilizację. Conway wyruszył w wiele miejsc na świecie, gdzie wydobywa się lub przetwarza te ważne surowce. Co mi się najbardziej podobało to rys historyczny, który dokładnie przedstawiał wszystkie najważniejsze odkrycia z nimi związane. Później autor przedstawia całą sieć wzajemnych powiązań, z których większość z nas nie zdaje sobie sprawy. Dobrym przykładem jest tutaj ołówek. Nawet nie zdajemy sobie sprawy jak wiele osób i podmiotów jest związanych z wytworzeniem tak prostej rzeczy. Mamy tutaj firmy wytwarzające gumę, tartaki wycinające drzewa i przygotowujące drewnianą podstawę a także wytworzenie grafitu, wytworzenie farby czy dostarczenie do fabryki. Oprócz tego jest wiele podmiotów, które np. wytwarzały maszyny używane do kolejnych etapów. A do tego wszystkiego transport. To wszystko pokazuje jak rozbudowana i rozległa jest sieć powiązań przedsiębiorstw. To był przykład ołówka a jeżeli weźmiemy pod uwagę np. mikroprocesor? Muszę przyznać, że książka mnie naprawdę zainteresowała. Autor podróżuje po świecie i przedstawia nam miejsca z których dane pierwiastki pochodzą, skąd są wydobywane. Robi także porównanie w cechach danych surowców – to znaczy skąd można wydobyć najczystsze surowce i przybliża też czytelnikowi sposób ich oczyszczania. Ed Conway podszedł do zagadnienia opisanego w książce kompleksowo. Przedstawia też firmy te bardziej znane i mniej znane zajmujące się wydobywaniem i oczyszczaniem tych surowców. Conway zwraca także uwagę na to, że brak jednego z substratów przy łańcuchu dostaw może wywołać szereg zaburzeń w światowej gospodarce. Tak było podczas pandemii covida. „Skarby Ziemi…” to wyśmienita pozycja łącząca tematykę ekonomiczną i historyczną dotyczącą surowców w otoczeniu człowieka. Polecam, każdemu tę lekturę.

„Co jest naprawdę ważne, ponad wszystko, dla ludzkiej cywilizacji? Rozpoznajemy to, kiedy tego nie widzimy”. Ed Conway w reportażu „Skarby Ziemi” ukazuje nam drogę, jaką pokonała ludzkość na przestrzeni lat z pomocą 6 zwyczajnych – niezwyczajnych surowców, dzięki wykorzystaniu których mogliśmy się rozwijać i bogacić, a które dziś stanowią niezbędne składniki współczesnego życia. Choć studiowałam chemię środowiska i temat nie jest mi obcy, to b. pozytywnie zaskoczyły mnie te opowieści o zmienianiu skomplikowanych produktów w przedmioty codziennego użytku, nad dostępnością i faktycznym znaczeniem których rzadko kiedy się pochylamy. Bo tak naprawdę często zapominamy, że cena nie jest równoznaczna z prawdziwą wartością. I to świetnie pokazuje ta książka. Reportaż Conway’a skrywa mnóstwo ciekawych, niekiedy zapomnianych historii, faktów i ciekawostek świata surowców. Dowiecie się m.in. dlaczego jedną z sekcji rafinerii w New Jersey nazywano „domem motyli”, czy skąd w latach 60. i 70. wzięło się szaleństwo na punkcie hula-hop. Poznacie zależności świata surowców, czego przykładem może być zdumiewająca transakcja, do jakiej doszło w 1915r. podczas wojny między Brytyjczykami i Niemcami, czy niespodziewane konsekwencje powstałe po wstrzymaniu procesu produkcji w stalowni Azowstalu w Mariupolu. To ważna książka z wielu powodów. Niewątpliwie jednym z nich jest fakt, że zwraca uwagę na coraz większe znaczenie kształtowania świadomości ekologicznej. Ludzie, którzy znają zależność naszego gatunku od pozostałej części przyrody i rozumieją jaki wpływ działalność ludzka wywiera na środowisko naturalne są w stanie doprowadzić do podejmowania konkretnych działań, które mogą nieść nadzieję dla przyszłych pokoleń. „(…) rzeczywiste piętno odciskane na planecie przez ludzkość jest znacznie większe, niż to sobie uświadamiamy”.

O cenie i wadze ropy nie trzeba nikogo przekonywać (nawet jeśli jego wiedza jest ograniczona), ale co z piaskiem, solą, żelazem, miedzią czy litem? Dlaczego to właśnie te sześć surowców Ed Conway postawił obok siebie? Dlaczego twierdzi, że decydowały i wciąż decydują o przetrwaniu naszej cywilizacji? Powiedzieć w tym temacie mogłabym po lekturze wiele, moje oczy otwarły się dzięki niej szeroko i inaczej spojrzały na otaczającą mnie rzeczywistość. Bo tak jak piasek łączyłam ze szkłem, asfaltem czy betonem, tak nie myślałam nigdy o poszerzaniu granic państwa przez zmienianie dzięki niemu linii brzegowej. Nie skupiałam się na kablach w ścianach, nad tym dlaczego zostały wykonane z takiego a nie innego tworzywa i co owy materiał daje przenoszonym za ich pomocą informacjom. Nie interesowałam się, z czego tak właściwie składa się mój telefon. Tym bardziej nigdy nie zastanawiałam się, jak wiele tego surowca jest wydobywanego, jak niszczone są ekosystemy i jak mafie piaskowe rosną w siłę tam, gdzie próbuje się wprowadzić regulacje. Nie skupiałam się na walkach o surowce ani o technologię. Juz pierwszy rozdział zadziwił mnie w najcudowniejszy sposób, a rozdziałów mamy natomiast sześć, każdy równie wyjątkowy. Dopracowany, przepełniony informacjami podanymi w przystępnej formie, czerpiący z odległej przeszłości i sięgający ku planom na przyszłość. „Skarby Ziemi“ to dowód, że surowce niosą z sobie więcej możliwości, niż te, które standardowo przychodzą nam do głowy. Dowód na to, że można napisać naprawdę interesujący reportaż na temat zaskakująco prozaiczny. No ale. Wydawnictwo Szczeliny ma pewien poziom swoich tytułów i poniżej nie schodzi. przekł. Adam Olesiejuk

Chociaż pozornie mogłoby się wydawać, że tematyka "Skarbów Ziemi" nie każdemu będzie szczególnie bliska – przecież nie każdy pracuje lub chociażby interesuje się przemysłem wydobywczym, energetycznym, czy hutniczym – to nic bardziej mylnego. Zużycie surowców, o których pisze Conway, dotyczy absolutnie każdego człowieka żyjącego w zachodniej cywilizacji. Nasze domy, pojazdy, elektronika, która stała się częścią naszej codzienności – to wszystko nie tylko efekty pracy genialnych wynalazców, ale również niezwykle hojnej planety, na której przyszło nam żyć, a żeby to wszystko lepiej zrozumieć, serdecznie polecam lekturę "Skarbów Ziemi".

Bardzo dobra książka. Świetnie się czyta i wyjaśnia wiele rzeczy że współczesnego świata. Dużo informacji o surowcach, bez których nie funkcjonowaliśmy byśmy we współczesnym świecie. Napisana fachowych i ciekawym językiem.