Uwaga! Ten tekst ma charakter wyłącznie informacyjny, nie służy samodiagnozie ani samoleczeniu i nie może zastąpić indywidualnej konsultacji lekarskiej!
Spis treści:
- Czosnek na przeziębienie - jak stosować, by działał?
- Czosnek na przeziębienie - jak przygotować?
- Surowy czosnek na przeziębienie
- Syrop na przeziębienie - czosnek, miód i cytryna
- Czosnek na przeziębienie – na co uważać? Przeciwwskazania i środki ostrożności
- Czy można jeść czosnek w ciąży na przeziębienie?
Czosnek na przeziębienie - jak stosować, by działał?
Czosnek jest stosowany w medycynie ludowej jako jeden z domowych sposobów na przeziębienie i grypę. Swoją popularność zawdzięcza związkom siarki, które nadają mu specyficzny smak i zapach, właściwości antybakteryjne i inne. Czy działanie czosnku na przeziębienia zostało potwierdzone przez badania naukowe? Istniejące badania nie są zupełnie jednoznaczne, ale wskazują na pewne korzyści z jedzenia czosnku, szczególnie w zapobieganiu infekcjom. Pamiętaj tylko, że czosnek to środek wspomagający i nie może zastąpić leczenia przepisanego przez lekarza, szczególnie przy przeziębieniach o cięższym przebiegu.
Aby odpowiedzieć na pytanie, czy czosnek działa i jaka postać czosnku działa najlepiej, należy uwzględnić wiele czynników; na przykład:
- czy chodzi o czosnek świeży czy przetworzony? Świeży cały czosnek zawiera inny zestaw substancji aktywnych niż czosnek zgnieciony, a tym bardziej niż czosnek suszony, gotowany, sproszkowany, fermentowany lub dojrzewający. Przetwarzanie czosnku mocno zmienia skład substancji aktywnych;
- jaka dawka? Ze względu na to, że czosnek jest produktem naturalnym, trudno ustalić, jaka konkretnie porcja miałaby przynosić pożądane skutki. Zwykle porcję dobiera się tak, aby nie powodowała dolegliwości gastrycznych;
- jak często i jak długo należy przyjmować czosnek, aby zadziałał? Domowe sposoby na przeziębienie nie są standaryzowane, więc nie wiadomo, czy wystarczy jedna dawka czosnku, kiedy się już jest chorym, czy należy jeść czosnek przez dłuższy czas. Badania naukowe zwykle zakładają regularne przyjmowanie czosnku przez kilka lub kilkanaście tygodni.
Czosnek na przeziębienie - jak przygotować?
Jakie właściwości mają poszczególne postaci czosnku i jak można je otrzymać?
- Czosnek świeży
Najpopularniejszą formą przygotowania czosnku jest rozgniatanie świeżych ząbków i dodawanie ich do potraw. Rozgnieciony lub drobno posiekany świeży czosnek zawiera sporo allicyny, związku siarki, który odpowiada za jego silny smak, zapach i właściwości antybakteryjne.
- Czosnek w kapsułkach
Dla osób, które nie lubią rozgniatać ząbków czosnku, a jednocześnie chcą mieć kontrolę nad dawkowaniem, dobrym rozwiązaniem są suplementy diety zawierające wyciąg z czosnku z allicyną w kapsułkach.
- Aged Garlic Extract – dojrzewający wyciąg z czosnku
Postacią czosnku, co do której istnieje więcej danych potwierdzających działanie na odporność jest tzw. dojrzewający wyciąg z czosnku, czyli AGE (ang. Aged Garlic Extract). Wyciąg ten jest dostępny w handlu jako suplement diety w postaci kapsułek lub płynu. Otrzymuje się go zalewając drobno pokrojone ząbki czosnku wodnym roztworem alkoholu etylowego i przechowując w ciemnym miejscu, w temperaturze pokojowej przez około 20 miesięcy.
Producenci suplementów strzegą dokładnego przepisu jako tajemnicy handlowej, nie wiadomo więc dokładnie, jakie powinny być proporcje czosnku do zalewy ani jakie dokładnie stężenie etanolu zastosować. Niektóre źródła podają, że można używać 15-20% roztworu alkoholu w wodzie, a nawet wódki, czyli roztworu 40%.
Jakie są zalety dojrzewającego wyciągu z czosnku? Po pierwsze, w ciągu dojrzewania traci swój nieprzyjemny zapach i drażniące właściwości. Ekstrakt AGE nie zawiera allicyny, tylko bardziej stabilne związki siarki (głownie S-allilocysteinę), które mają silne działanie antyoksydacyjne i wzmacniają układ opornościowy. Badania kliniczne z 2012 i 2016 roku sugerują, że regularna (co najmniej kilkutygodniowa) suplementacja AGE pozwala zmniejszyć częstotliwość przeziębień i złagodzić ich objawy.
- Czarny czosnek fermentowany
Czymś jeszcze innym jest czosnek czarny, zwany też czosnkiem dojrzewającym lub fermentowanym. Jest bardzo ceniony w kuchni, ze względu na łagodny smak i kremową konsystencję. Używa się go także jako suplementu diety. Aby otrzymać czarny czosnek, całe główki poddaje się dojrzewaniu przez kilka tygodni lub miesięcy w temperaturze ok. 60°C i przy dużej wilgotności względnej.
Taki czosnek można przygotować w domu lub kupić w postaci gotowego preparatu. Czarny czosnek nie jest tym samym, co AGE, jednak podobnie jak wyciąg, nie zawiera allicyny tylko inne związki, m.in. S-allilocysteinę, która jest silnym antyoksydantem.
Surowy czosnek na przeziębienie
Najbardziej dostępny i najłatwiejszy do przygotowania czosnek to ten świeży, dostępny w każdym warzywniaku, markecie lub osiedlowym sklepie spożywczym. Po zgnieceniu lub posiekaniu surowych ząbków zaczyna wytwarzać się w nim bakteriobójcza allicyna. Choć jest ona nietrwała i nie wchłania się do organizmu, to można oczekiwać, że przynajmniej pomoże zwalczyć bakterie znajdujące się w jamie ustnej.
Najprostszą potrawą jest kanapka z czosnkiem, często jadana przy przeziębieniach. Aby ją zrobić, należy wziąć 1-2 ząbki czosnku, obrać, pokroić i ugnieść na miazgę, najlepiej ze szczyptą soli. Pognieciony świeży czosnek można wymieszać z masłem lub twarożkiem, rozsmarować na kromce chleba i zaraz zjeść. Gotowanie lub smażenie czosnku obniża zawartość allicyny.
Syrop na przeziębienie - czosnek, miód i cytryna
Innym domowym środkiem na przeziębienie jest syrop z czosnkiem, do którego dodaje się miód i cytrynę. Miód pomaga złagodzić kaszel, a cytryna pobudza wydzielanie śliny, co wpływa łagodząco na ból gardła.
Istnieje wiele przepisów na domowe syropy z czosnkiem. Oto przykładowa receptura:
- 2-3 główki czosnku,
- 4-6 łyżek miodu (najlepiej płynnego),
- 2-3 cytryny,
- trochę przegotowanej wody.
Czosnek należy obrać i zmiażdżyć. Cytryny umyć, sparzyć i pokroić na cienkie plasterki. Wszystko to włożyć do słoika, dodać miodu, zalać wodą (niezbyt obficie, tylko żeby zakryć składniki), wymieszać i odstawić do lodówki na 1-2 dni. Taki syrop można pić kilka razy dziennie po łyżeczce. Najlepiej przez jakiś czas potrzymać go w ustach, aby składniki czosnku miały czas zadziałać na chorobotwórcze drobnoustroje w gardle.
Inną popularną miksturą na przeziębienie jest gorące mleko z masłem, miodem i czosnkiem lub syrop z czosnku i cebuli. Wiele osób ceni takie domowe środki, jednak wiele odstręcza silny smak i zapach czosnku.
Gwarancja najniższej ceny
Gwarancja najniższej ceny
Czosnek na przeziębienie – na co uważać? Przeciwwskazania i środki ostrożności
Choć czosnek i jego przetwory są bardzo popularne, to jednak nie nadają się dla każdego.
Nie należy dawać syropu lub innych wyrobów z czosnku między innymi:
- niemowlętom i małym dzieciom (trochę starszym dzieciom można podawać niewielkie ilości),
- osobom z wrażliwym żołądkiem, chorobami przewodu pokarmowego, wątroby i trzustki,
- osobom z zaburzeniami krzepnięcia krwi lub przyjmującym leki przeciwkrzepliwe (czosnek obniża krzepliwość),
- osobom uczulonym na czosnek lub cebulę,
- osobom, które mają inne przeciwwskazania do jedzenia czosnki.
Najlepiej przyjąć zasadę, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto poradzić się lekarza, szczególnie chorujesz przewlekle lub przyjmujesz leki na stałe.
Czy można jeść czosnek w ciąży na przeziębienie?
Kobiety w ciąży nie muszą całkowicie unikać czosnku, jednak nie powinny przekraczać porcji, jakich zwykle się używa umiarkowanie przyprawiając potrawy. Syrop z czosnku lub inne specyfiki na przeziębienie zwykle zawierają większe ilości czosnku, dlatego nie są zalecane ciężarnym i karmiącym. W nadmiarze mogą powodować zaburzenia krzepliwości, dolegliwości trawienne lub zmieniać smak i zapach mleka matki.
Po więcej podobnych artykułów zapraszamy do działu Zdrowie.
Bibliografia
- Yuan Y, Wang RT, Xia J, Cao HJ. Interventions for preventing influenza: An overview of Cochrane systematic reviews and a Bayesian network meta-analysis. J Integr Med. 2021 Nov;19(6):503-514. doi: 10.1016/j.joim.20209.001. Epub 2021 Sep 4. PMID: 34544670.
- Percival SS. Aged Garlic Extract Modifies Human Immunity. J Nutr. 2016 Feb;146(2):433S-436S. doi: 10.3945/jn.115.210427. Epub 2016 Jan 13. PMID: 2676433
- Lissiman E, Bhasale AL, Cohen M. Garlic for the common cold. Cochrane Database Syst Rev. 2014 Nov 11;2014(11):CD006206. doi: 10.1002/14651858.CD006206.pub4. PMID: 25386977; PMCID: PMC646503
- Majewski M. Allium sativum: facts and myths regarding human health. Rocz Panstw Zakl Hig. 2014;65(1):1-8. PMID: 24964572.
- Allan GM, Arroll B. Prevention and treatment of the common cold: making sense of the evidence. CMAJ. 2014 Feb 18;186(3):190-9. doi: 10.1503/cmaj.121442. Epub 2014 Jan 27. PMID: 24468694; PMCID: PMC3928210.
- Josling P. Preventing the common cold with a garlic supplement: a double-blind, placebo-controlled survey. Adv Ther. 2001 Jul-Aug;18(4):189-93. doi: 10.1007/BF02850113. PMID: 11697022.
- Nantz MP, Rowe CA, Muller CE, Creasy RA, Stanilka JM, Percival SS. Supplementation with aged garlic extract improves both NK and γδ-T cell function and reduces the severity of cold and flu symptoms: a randomized, double-blind, placebo-controlled nutrition intervention. Clin Nutr. 2012 Jun;31(3):337-44. doi: 10.1016/j.clnu.2011.11.019. Epub 2012 Jan 24. PMID: 22280901.
Źródło zdjęcia okładkowego: Shutterstock
Komentarze (0)