Uwaga! Ten tekst ma charakter wyłącznie informacyjny, nie służy samodiagnozie ani samoleczeniu i nie może zastąpić indywidualnej konsultacji lekarskiej!
Spis treści:
- Przekrwione oczy a wątroba. Czy to objaw chorego narządu?
- Na jakie schorzenia wątroby mogą wskazywać przekrwione oczy?
- Dlaczego chora wątroba może powodować czerwone oczy?
- Przekrwione oczy i problemy z wątrobą – co robić?
- Inne objawy chorej wątroby, na które trzeba zwrócić uwagę
- Inne powody przekrwionych oczu
Przekrwione oczy a wątroba. Czy to objaw chorego narządu?
Zaczerwienione lub przekrwione oczy, z widocznymi „pajączkami” naczyń krwionośnych, mogą być objawem wielu dolegliwości – od zwyczajnych podrażnień, przez alergie, infekcje i zapalenia spojówek, do poważnych chorób całego organizmu, dlatego nie należy ich lekceważyć. Choroby wątroby również mogą przyczyniać się do przekrwienia gałek ocznych. Choć nie jest to regułą, może stanowić cenną wskazówkę diagnostyczną dla doświadczonego lekarza. Jednak na podstawie samego wyglądu oczu nie diagnozuje się chorób wątroby, konieczne są dodatkowe badania. Wszelkie niepokojące objawy trzeba zgłaszać lekarzowi, który oceni je w kontekście ogólnego stanu zdrowia i zleci odpowiednie testy diagnostyczne. Tylko wtedy można stwierdzić, czy w danym przypadku czerwone oczy faktycznie mają związek z chorą wątrobą, czy nie.
Przeczytaj: Próby wątrobowe: ALT, AST, GGTP – podwyższone wyniki, normy i badania
Gwarancja najniższej ceny 
Na jakie schorzenia wątroby mogą wskazywać przekrwione oczy?
Literatura medyczna wskazuje na zwiększoną częstość występowania niektórych zaburzeń okulistycznych u osób chorych na wątrobę. Poniżej wymieniamy niektóre z nich.
- Wirusowe zapalenia wątroby (szczególnie WZW C) oraz marskość wątroby zwiększają skłonność do tzw. zespołu suchego oka, który objawia się niedostateczną produkcją łez, wysuszeniem i zaczerwienieniem oczu, pieczeniem i uczuciem piasku pod powiekami.
- Infekcyjny (bakteryjny) ropień wątroby może prowadzić do zapalenia wnętrza gałki ocznej, co też może prowadzić do widocznego przekrwienia.
- Alkoholowe lub niealkoholowe stłuszczenie wątroby (to drugie często współwystępuje z cukrzycą typu 2) predysponuje do częstszego występowania jaskry (glaukomy) i zaburzeń w obrębie siatkówki oka, takich jak retinopatie czy zapalenie naczyń krwionośnych siatkówki. Jednym z widocznych objawów może być przekrwienie oczu.
- Ostra niewydolność wątroby może powodować krwiaki w obrębie gałek ocznych, czasem łącznie z zażółceniem białych części oka.
- Inne choroby wątroby, takie jak nowotwory, autoimmunologiczne zapalenie wątroby, uszkodzenie wątroby w wyniku zatrucia alkoholem lub lekami (np. paracetamolem) też mogą powodować zażółcenie, zaczerwienienie lub przekrwienie oczu, tak jak wymienione wcześniej schorzenia.
UWAGA! Objawem, który z bardzo dużym prawdopodobieństwem wskazuje na chorobę wątroby jest żółty kolor twardówek oczu, a czasem także skóry i błon śluzowych, czyli żółtaczka. Jest ona spowodowana podwyższonym poziomem bilirubiny we krwi, w następstwie zaburzeń w produkcji lub odprowadzaniu żółci z wątroby i/lub pęcherzyka żółciowego. Często żółtaczce towarzyszy także ciemne zabarwienie moczu i jasny kolor kału.
Dlaczego chora wątroba może powodować czerwone oczy?
Dzieje się tak z kilku powodów.
- Po pierwsze – wątroba ma ogromny wpływ na krzepliwość i krążenie krwi w całym organizmie. Choroba wątroby jest jak korki uliczne w centrum miasta – często ich skutki odczuwa cała aglomeracja, łącznie z przedmieściami. Podobnie z wątrobą – zaburzenia wątroby mogą powodować podwyższone ciśnienie w różnych częściach ciała, m.in. w gałkach ocznych (stąd zwiększone ryzyko jaskry), zaburzenia krzepliwości krwi (stąd tendencje do krwiaków i wylewów).
- Po drugie – organizm stanowi jedną całość i narządy wpływają na siebie nawzajem. Na przykład zapalenia wątroby, szczególnie wirusowe lub autoimmunologiczne, mogą prowokować reakcje układu odpornościowego w innych miejscach. Przykładem jest zespół Sjörgena, schorzenie autoimmunologiczne, które dotyka m.in. gruczołów łzowych i ślinowych, a przez to prowadzi do przesuszenia (i zaczerwienienia) oczu i jamy ustnej. Zespół ten często współwystępuje z autoimmunologicznym zapaleniem wątroby i innymi schorzeniami z autoagresji; może też być następstwem wirusowego zapalenia wątroby.
- Po trzecie – wątroba pełni główną rolę w regulacji poziomu glukozy we krwi, a choroby wątroby (np. stłuszczenie) często towarzyszą cukrzycy typu 2. Z kolei cukrzyca predysponuje do powikłań takich jak choroby siatkówki (retinopatie) i uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych. Czasem widać to w stanie ukrwienia oczu.
Dowiedz się więcej: Cukrzyca – typy, sposoby leczenia i objawy cukrzycy
Wzajemne oddziaływanie wątroby i oczu jest z pewnością o wiele bardziej skomplikowane i jest w nim wiele niewyjaśnionych jeszcze aspektów. Dlatego warto zachować czujność i nie lekceważyć objawów ani chorych oczu, ani chorej wątroby.
Przekrwione oczy i problemy z wątrobą – co robić?
Przede wszystkim – jak najszybciej idź lekarza i opowiedz o wszystkich swoich objawach, nie tylko o przekrwionych oczach.
Jeśli podejrzewasz u siebie chorobę wątroby w związku z przekrwieniem oczu, pamiętaj także o następujących zasadach:
- całkowicie odstaw alkohol. Nawet małe ilości są toksyczne dla wątroby,
- uważaj na leki zawierające paracetamol. Przedawkowanie paracetamolu może spowodować ciężkie uszkodzenie wątroby,
- najlepiej w ogóle nie zażywaj leków (nawet tych bez recepty) ani suplementów diety bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem,
- jeśli przyjmujesz leki przepisane przez lekarza, nie odstawiaj ich bez jego zalecenia,
- tymczasowo przejdź na lekkostrawną i niskotłuszczową dietę, aby odciążyć wątrobę i drogi żółciowe,
- chroń oczy – zrezygnuj z soczewek kontaktowych, stosuj osłonę przed ostrym słońcem i czynnikami drażniącymi, staraj się nie dotykać, nie trzeć i nie drażnić oczu.
Pamiętaj jednak, że są to jedynie środki tymczasowe, które mają przynieść ulgę do czasu, aż skonsultujesz się z lekarzem. Jeśli masz dolegliwości wskazujące na chorą wątrobę, zrób to jak najszybciej, a potem stosuj się do zaleceń lekarskich!
Inne objawy chorej wątroby, na które trzeba zwrócić uwagę
Ponieważ samo przekrwienie oczy nie jest miarodajnym objawem chorób wątroby, zwróć uwagę na inne dolegliwości, które często wskazują na uszkodzenie tego narządu, takie jak:
- utrata apetytu,
- niezamierzona utrata masy ciała,
- mdłości, wymioty, niestrawności,
- bóle brzucha, uczucie rozpierania lub ból w prawym nadbrzuszu,
- ból promieniujący do pleców,
- długotrwałe osłabienie i zmęczenie,
- żółtaczka oczu i/lub skóry,
- ciemny mocz i odbarwiony kał,
- uporczywe swędzenie skóry,
- wydęcie brzucha, które może wskazywać na wodobrzusze,
- widoczne żyły wokół pępka (tzw. „głowa meduzy”),
- zaczerwienienie wewnętrznej strony dłoni,
- krew w wymiocinach (jest to objaw alarmujący!),
- tendencja do częstych krwiaków, siniaków, krwawień z nosa.
Objawów chorej wątroby może być więcej. Czasem mogą być subtelne i trudne do zauważenia, a czasem bardzo ciężkie. W skrajnych przypadkach niewydolności wątroby może dojść nawet do zaburzeń świadomości, zapalenia mózgu i śpiączki. Dlatego niepokojące objawy zawsze zgłaszaj lekarzowi i wykonuj wszystkie zalecone badania.
Inne powody przekrwionych oczu
Jeśli niepokoisz się zaczerwienionymi oczami, nie wpadaj od razu w panikę. Najczęściej przyczyna czerwonych oczu jest niezbyt groźna, szczególnie jeśli poza tym czujesz się dobrze. Przekrwione oczy mogą być następstwem na przykład:
- zapalenia spojówek,
- infekcji oka,
- alergii,
- jęczmienia lub gradówki,
- długotrwałego płaczu,
- niewyspania,
- zbyt długiego wpatrywania się w ekran,
- przesuszenia spojówek,
- podrażnienia oczu przez słońce, wiatr, dym, kosmetyki, ciało obce lub soczewki kontaktowe,
- nadużywania tzw. „wybielających” kropli do oczu.
Jeśli zaczerwienienie oczu nie powoduje dolegliwości, szybko mija i nie nawraca, to najprawdopodobniej nie ma powodu do niepokoju. Oczywiście najlepiej zawsze poradzić się okulisty, jednak w oczekiwaniu na wizytę nie warto zamartwiać się na zapas.
Podsumowując – przekrwione oczy mogą mieć związek z chorą wątrobą, ale wcale nie muszą. Dlatego jak zawsze, tak i w tym przypadku najlepiej zachować zdrowy rozsądek i nie polegać na wyczytanych w Internecie poradach, tylko iść do lekarza. Takie teksty jak ten mają tylko podpowiedzieć, w jaki sposób działa nasz organizm i na jakie rzeczy warto zwrócić uwagę. Resztę zostawmy specjalistom!
Więcej podobnych poradników znajdziesz na Empik Pasje w dziale Zdrowie.
Zdjęcie okładkowe: Shutterstock
Bibliografia
- Patel R, Nair S, Choudhry H, Jaffry M, Dastjerdi M. Ocular manifestations of liver disease: an important diagnostic aid. Int Ophthalmol. 2024 Apr 15;44(1):177. doi: 10.1007/s10792-024-03103-y. PMID: 38622271; PMCID: PMC11018673.
- Wu J, Duan C, Yang Y, Wang Z, Tan C, Han C, Hou X. Insights into the liver-eyes connections, from epidemiological, mechanical studies to clinical translation. J Transl Med. 2023 Oct 10;21(1):71 doi: 10.1186/s12967-023-04543-3. PMID: 37817192; PMCID: PMC10566185.
- Gumus K, Yurci A, Mirza E, Arda H, Oner A, Topaktas D, Karakucuk S. Evaluation of ocular surface damage and dry eye status in chronic hepatitis C at different stages of hepatic fibrosis. Cornea. 2009 Oct;28(9):997-1002. doi: 10.1097/ICO.0b013e3181a0a3c5. PMID: 1972421
- Gurnani B, Kaur K. Endogenous Endophthalmitis. [Updated 2023 Jun 11]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK576391/.
Komentarze (0)