Beamo (CD)

Leszek Możdżer, Lars Danielsson i Zohar Fresco świętują 20. rocznicę jako jedno z najbardziej cenionych triów jazzowych albumem „Beamo” – podkreślającym ich kunszt, a jednocześnie eksplorującym śmiałe nowe terytorium dźwiękowe.

Sercem tego przełomowego dzieła jest użycie przez Możdżera trzech różnie strojonych fortepianów (A = 440 Hz, A = 432 Hz i skala dekafoniczna), które przekształcają tradycyjną tonalność w coś fascynująco niestabilnego, ale głęboko pięknego. Kontrabas Danielssona i viola da gamba splatają te tonalności w spójną, rezonansową całość, podczas gdy skomplikowane rytmy Fresco lśnią głębią i blaskiem. Beamo łączy klasyczną elegancję z eksperymentalną innowacją, tworząc świat dźwięków, który jest jednocześnie tajemniczy i znajomy – transformacyjna podróż przez współczesny jazz.

Kiedy Leszek Możdżer, Lars Danielsson i Zohar Fresco wystąpili po raz pierwszy razem na warszawskiej Starówce w lipcu 2004 roku, mało kto mógł przewidzieć, że to trio stanie się jednym z najbardziej trwałych i cenionych zespołów jazzowych. Dwadzieścia lat później, w 2025 roku, powracają z Beamo — albumem, który nie tylko potwierdza ich mistrzostwo, ale także otwiera nowy, odważny rozdział w ich muzycznej historii.

Sercem Beamo jest niezwykły eksperyment tonalności. Leszek Możdżer redefiniuje konwencje ustanowione przez mistrzów XVII i XVIII wieku, takich jak Bach i Rameau, zrywając z systemem równomiernie temperowanym, który dzieli oktawę na 12 równych interwałów. Chociaż system ten dominuje w muzyce od stuleci, Możdżer kwestionuje jego ograniczenia, opisując go jako „bolesną pikselozę muzyki, zredukowaną do dwunastu obowiązkowych nut”. W przypadku Beamo Możdżer wykorzystuje trzy fortepiany koncertowe o unikalnym stroju: jeden w nowoczesnym standardzie A = 440 Hz, jeden w A = 432 Hz i trzeci w stroju dekafonicznym, który dzieli oktawę na 10 równych interwałów. To podejście nie rezygnuje z tonalności, ale raczej ją przekształca, tworząc niestabilność dźwiękową, która jest zarówno fascynująca, jak i głęboko piękna.

Lars Danielsson mistrzowsko porusza się po tym nowym krajobrazie dźwiękowym, przeplatając te różne tonalności z głębokim, donośnym głosem swojego kontrabasu. Jego improwizacyjny geniusz jest jeszcze bardziej widoczny, gdy gra na violi da gamba, dostosowując jej progi do stroju dekafonicznego, w utworach takich jak Decaphonesca. Tymczasem Zohar Fresco zapewnia rytmiczny fundament o niezwykłej głębi i złożoności, a jego perkusja lśni misternymi szczegółami, które tworzą własny świat. Każdy utwór na Beamo jest wyjątkową narracją. W Kurtu celowe rozstrojenie tworzy poczucie napięcia emocjonalnego, podczas gdy Ambio Bluette eksploruje podwójne tonalności poprzez współgranie lewej i prawej ręki Możdżera. Catusella oddaje hołd kultowemu Asta Danielssona, łącząc dwa różnie nastrojone fortepiany w płynny dialog.

Pomimo eksperymentalnej natury, Beamo pozostaje zakorzenione w charakterystycznym stylu tria — charakteryzującym się europejskim liryzmem, klasyczną jakością tonalną i współgraniem wirtuozowskich solówek. Istnieje jednak dodatkowy wymiar, echo bogatych i niedoskonałych dźwięków muzyki dawnej, przypominających klawikord i spinet. Ta synteza historycznego rezonansu i nowoczesnej innowacji nie ma sobie równych we współczesnym jazzie. Beamo zadziwia, zaskakuje i inspiruje, oferując słuchaczom dźwięk, który jest zarówno tajemniczy, jak i znajomy. To coś więcej niż tylko album — to transformacyjne doświadczenie muzyczne, które na nowo definiuje, czym może być jazz.   

5 na 5 gwiazdek* (Excelent).     

Tracklista :
1. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Ambio Bluette
2. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Cattusella
3. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Beamo
4. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Kurtu
5. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Linkability
6. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Brim On
7. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Gilado
8. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Appropinquate
9. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Decaphonesca
10. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Feu D'or
11. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Jacob's Ladder
12. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Eilat
13. Leszek Mozdzer/Lars Danielsson/Zohar Fresco - Enjoy the Silence